اراده، حسی درونی برای تصمیم گیری، اقدام مثبت در جهت رسیدن به هدف، غلبه بر موانع و مشکلات و ثبات قدم با وجود رنجهای پیشِ رو است. بارها شاهد بوده ایم که افراد از نداشتن اراده شکایت، و عدم موفقیت خود را به نداشتن اراده نسبت داده اند ولی گر از آنها بپرسیم که آیا میدانید اراده به چه معناست؟ جواب صحیحی برای این سوأل ندارند. بطورکلی هر زمان که ما تحت تأثیر تنبلی، بی حوصلگی، عادات منفی و ثابت همیشگی قرار بگیریم، اراده کمی داریم و اگر بتوانیم بر اینها غلبه کنیم، انسان با ارادهای هستیم. اراده یعنی تبعیت نکردن از سنت همیشگی و غلط زندگی شخصی، یعنی تلاش برای تغییر و تحت تأثیر رنجها قرار نگرفتن، اراده یعنی سرسختی و ایمان داشتن به اینکه راهی که قرار است برویم، بسوی بهتر بودن است و بس.
عدهای به غلط، عجله کردن برای انجام هرچه سریعتر کارها را، اراده می نامند خود را انسان با اراده ای درنظر میگیرند. درحالیکه یکی از مشخصات اصلی انسانهای با اراده، عجول نبودن است. با صبر و با طمأنینه پیش رفتن و زود تحت تأثیر شکست های موقتی قرار نگرفتن، نشانهای دالّ بر نیروی اراده است. زمانی که فرد، اراده ای پولادین داشته باشد، براحتی از خوشی ها و لذت های آنی میگذرد و در راستای هدف های متعالیتر پیش میرود. اراده پولادین به اقدام مثبت ارتباط دارد نه به فکر مثبت! یعنی داشتن فکر زیبا و برنامه های ذهنی عالی و خوب تأثیری در پیشرفت و بهتر شدن نخواهد داشت مگر اینکه با اقدام مثبت همراه باشد.
داشتن اراده در خیلی از ابعاد زندگی ما مؤثر است و پیامدهای مثبت متعددی برایمان به همراه دارد. برای مثال دانش آموزی که با اراده باشد از نظر تحصیلی موفقتر از دانش آموزی است که اراده ضعیفی دارد. مدالهای بیشتر از آنِ ورزشکاری است که اراده بیشتری دارد. در بحث مرتبط با وزن ایدهآل هم اراده نقش اساسی دارد امّا متاسفانه توجه کمی به آن میشود. اینکه یک فرد چاق نمیتواند براحتی رژیم خود را رعایت کند و بلافاصله تحت تأثیر غذا یا خوردنی خاصی قرار میگیرد بخاطر اراده ضعیف است نه خوشمزه بودن آن خوردنی خاص!
اما چه عواملی باعث میشود که اراده مطلوبی برای بهتر زندگی کردن، نداشته باشیم؟ عوامل متعددی برای شکل گیری اراده قوی تأثیر گذار است. مهمترین عامل تربیت ناصحیح از دوران کودکی است. مثلا با کوچکترین گریه کودک، مادر تحت تأثیر قرار گرفته و سریع نیاز کودک را برآورده میکند و صفت مادرِ خوب یا بهترین و دلسوزترین مادرِ دنیا را هم برای خود به کار میبرد!
در این حالت مادر نیست که کودک را تربیت میکند بلکه بالعکس کودک مادر را تربیت میکند! کم کم این رویه در کودک شکل میگیرد که کوچکترین ناکامی را تجربه نکند و به قولی نازپروردگی در او شکل بگیرد. نازپرورده شدن به معنای همیشه در رفاه بودن نیست بلکه به معنای تسکین لحظه ای و آنی حتی برای کوچکترین ناکامی و رنج است.
عامل مهم دیگر در عدم رسیدن به ارادهای قوی، تابع فکر بودن است. همانطور که در جامعه شاهدیم همه جا دم از فکر مثبت و قانون جذب و هزاران خرافات دیگر میزنند. اینها فقط دلخوشی الکی است و بس! دنیا براساس فکر مثبت و منفی تغییر نمی کند، دنیا بر اساس اقدام و عمل مثبت و منفی است که تغییر میکند. اینکه فرد در ذهن خود لاغری را جذب کند فقط توهمی ذهنی در فرد شکل میگیرد و هیچ اتفاقی در عالم واقعی صورت نمیگیرد. تا زمانی که فرد تابع اقدام و عمل مثبت نباشد، اراده و درنهایت موفقیت فقط در قالب همان توهم ذهنی خواهد بود.
همانطور که خاطرنشان شد، اراده نقش مهمی در چاقی و لاغری دارد. در این راستا پیشنهاد میشود قبل از گرفتن رژیم برای تقویت اراده بصورت تخصصی، به روانشناس مراجعه شود تا میانبرهای موفقیت در کوتاهترین زمان ممکن بدست آید.
مهدی علیمحمدی
روانشناس و مشاور خانواده
درباره نویسنده :
بدون دیدگاه