آب درمانی و فواید آن ( ورزش در آب)
معالجه و مداوا با آب، از قرنها پیش به عنوان یک شیوه پذیرفته شده علمی در پزشکی به کار گرفته شده است.
درمان با آب در یونان و روم باستان و چین سابقه ای طولانی دارد. جلد ۱۴ دایره المعارف آمریکانا چاپ ۱۹۷۳ صفحه ۶۶۷ در تعریف هیدروتراپی نویسد (هر گونه معالجه و مدارا به کمک آب را می توان هیدروتراپی دانست) لیکن باید گفت که امروزه هیدروتراپی اغلب به شیوه ای از معالجه گفته می شود که در آن اجرای حرکات و نرمش‌های خاص در آب مورد نظر باشد. از قرن ۱۸ استفاده از آب در پزشکی رواج یافت و اصطلاح “هیدروتراپی” متداول گشت ودر قرن ۱۹ اولین مطب آب درمانی در اروپا گشایش یافت و در بهبود، تخفیف و حتی ریشه کن کردن دردهای عضلانی و مفاصل، مداوای نارسائیهای جسمی، سرعت بخشیدن به کاهش طول دوران نقاهت ناشی از صدمات استخوانی، تقویت عضلات، به کار گیری عضلات غیر فعال، تسریع گردش خون در عروق و حتی تسیکن بیماران روحی و روانی مورد استفاده قرار گرفت. از دیر باز خواص معجزه آسای آب (ابعاد سلامتی و درمانی) بر همگان محرز بوده و امروزه نیز با پیشرفت علوم مختلف و بالطبع علم تربیت بدنی و ورزش، برنامه های تمرینی ورزش در آب مورد عنایت قرار گرفته است. آب درمانی می‌تواند به رفع علایم بیماری و همچنین بهبود قابلیتهای حرکتی و شناختی در بسیاری از بیماریها کمک کند. بنابراین آب درمانی و تمرینات آبی می‌توانند یک روش پیشگیری کننده و غیر دارویی در بسیاری از بیماریها باشند که باعث کاهش عوارض و جلوگیری از عوارض ثانویه می‌شوند. در ضمن روشی است که نسبت به روش‌های دارویی کم هزینه‌تر و در دسترس‌تر می‌باشد.
روش‌های آب درمانی
هیدروتراپی عمومی به طور معمول تمام بدن ( بجز سرو گردن) بیمار درآب قرار می گیرد . اما در هیدروتراپی عضوی فقط همان عضوی که دچار عارضه شده است در آب قرار می گیرد. درهیدروتراپی همچنین یک قسمت یا تمام بدن را بسته به مورد به دفعات گرم و سرد می کنند و با این کار گردش خون در عروق را تسهیل می کنند . هیدرو تراپی به کمک دوش که از سوراخهای ریز آن آب با فشار ( و گاه به صورت پودر مانند) به اعضاء و اندم‌ها پاشیده می‌شود در تحریک اعصاب حرکات عضلات و تسهیل جریان خون در عروق کمک بسیار موثر است . این روشها به گونه ای ساخته می شود که بتوان فشار آب را باپیچاندن دسته یا خود دوش بیشتر یا کمتر کرد و یا دوش را مانند گوشی تلفن به دست گرفت و جهت آب را مستقیماً بر روی عضو دردمند متحرک نمود . نوع دیگر این دوش‌ها فقط دارای یک سوراخ است که آب را از همان یک مجرا و با فشار زیاد بیرون می دهد و به این ترتیب می توان آن را دقیقاً روی هر نقطه از بدن متحرک کرد . حوضچه ها یا مخازنی هم هستند که می توانند آب را با فشار زیاد روی بدن بپاشند و در این حال فشار آب همچون ماساژ، عاملی خواهد بود در حرکت بخشیدن به عضله و تسکین درد های موضعی.
فواید آب درمانی
هدف از هیدروتراپی به طور عمده (ورزش درمانی آب ) است و از روش‌هایی سخن به میان خواهد آمد که سبب بهبود و یا معالجه فلج‌ها، انواع آرتروز و دیسک خواهد شد. اساس این نوع معالجه سبک شدن بدن هنگام غوطه وری در آب است و به همین دلیل بیمار قادر می‌گردد . عضلات و اندام‌های خود را با مصرف نیروی کمتری به حرکت در آورد و در عین حال چون فشار بدن بر روی مفاصل کاهش می یابد در اجرای حرکات نیز درد کمتری احساس می شود . علاوه بر این آب از چنان خاصیت نشاط انگیز و فرح بخشی بر خوردار است که شوق لازم برای تمرین تکرار و اجرای حرکات را به بیمار می بخشد.
– بهبود جریان خون به کمک آب درمانی
به طور کلی زمانی که انسان در آب قرار می‌گیرد تغییراتی در بافت‌ها و اندام‌های بدن ایجاد می‌شود و همین موضوع موجب بروز تغییرهایی در درجه حرارت بدن خواهد شد؛ البته این حالت هنگام شنا کردن بیشتر دیده می‌شود و همین موضوع با افزایش حرارت بافت‌های مختلف بدن، میزان سوخت و ساز یا متابولیسم عمومی همراه است که در نتیجه، همه این رویدادها افزایش درجه حرارت بدن و تند شدن جریان خون را به همراه دارد.
– عضله ضعیف و مفصل آزرده با آب درمانی بهبود می‌یابد
معمولا متخصصان بسیاری به بیماران خود توصیه می‌کنند که برای درمان مشکل خود در آب راه بروند یا در جکوزی بنشینند. وقتی مفاصل ناحیه کمر، ران (لگن)، زانوها و مچ پا درگیر بیماری مفصلی می‌شوند یا عضلات به هر علتی دچار ضعف شده و قادر به حرکت دادن اندام‌ها نیستند از خاصیت ضد وزنی آب باید بهره برد. و این کار با خنثی کردن اثر وزن بر روی اندام‌ها توسط آب درمانی انجام می‌شود.
– کوچک کردن شکم با پیاده روی در آب
معمولا توصیه می‌شود در کنار رعایت وعده‌های غذایی، آب درمانی کنید. انجام هر نوع تمرین باید با بیماری همخوانی داشته باشد بطوری که راه رفتن در آب با حرکت پا به سمت جلو و عقب به تقویت عضله‌های کمر، لگن و شکم کمک خواهد کرد. همچنین در کمر دردهای مزمن و کوچک کردن شکم کاربرد دارد. ۳۰ دقیقه پیاده روی در خشکی ۱۳۵ کالری را می سوزاند، این در حالی است که پیاده روی در آب ۲۶۴ کالری می‌سوزاند بنابراین آب ورزش در آب یک راه حل طبیعی برای کم کردن وزن می‌باشد.
– آب درمانی و تسکین دردهای استخوانی
دانستن اینکه استفاده از آب و آب درمانی چگونه به تقویت عضلات و استخوان‌ها کمک می‌کند، شاید انگیزه خوبی باشد برای اینکه بیماران استفاده از این روش را جدی بگیرند. بهترین نوع آب درمانی برای افراد مبتلا به کمر درد زیاد، راه رفتن به طور ملایم در آب گرم می‌باشد.
– بهبود کیفیت زندگی
آب درمانی یا ورزش در آب را می‌توان در جهت بهبود مولفه‌های روانشناختی، همچون اضطراب، افسردگی، اعتماد به نفس و افزایش قوای جسمانی افراد به کار بست. بر اساس قانون ارشمیدس، بی وزنی در آب، باعث می شود تا فشار وارد بر عضلات بدن در آب، ۷ برابر کمتر از خشکی باشد که این باعث می شود تا تحمل و استقامت فرد در آب بیشتر شده و این امر می تواند دلیلی بر بهبود ویژگی‌های جسمی و روانی افراد باشد.
– مناسبترین ورزش برای زنان بارداری
این تصور که با شروع بارداری باید فعالیت های ورزشی را کنار گذاشت، کاملا اشتباه بوده و باید ورزش کردن را به تدریج آغاز کرد. مثلا نباید در ماه اول بارداری ۳ کیلومتر دوید. بهترین ورزش برای دوران بارداری می تواند شنا باشد زیرا آب احساس آرامش و سبکی می دهد.
شهین خاکی کارشناس ورزش
درباره نویسنده :
بدون دیدگاه